Em ngựa đang hot rần rật này có tên là Mã Tiểu Dã, một nhân vật do tác giả Hoàng Tam Thuỷ sáng tạo ra. Trên xiaohongshu của tác giả có rất nhiều bức tranh về Tiểu Dã mang tinh thần như thế này: Có thể nhỏ bé, có thể tầm thường, có thể yếu đuối, có thể bật khóc, có thể không giỏi đương đầu, nhưng nếu bạn kiên trì thì vẫn có thể trở nên lớn lao, thành công, và toả sáng. Mỗi chúng ta luôn là chiến mã trên hành trình của riêng mình. Chuyện gì nghĩ mình không làm được, biết đâu vừa khóc vừa làm lại được.
Hình ảnh Mã Tiểu Dã – chú ngựa nhỏ chạy trong cơn mưa xối xả, nước mắt hòa vào gió, còn cái bóng sau lưng lại là một chiến mã phi nước đại – khiến nhiều người trẻ cảm thấy được đồng cảm. Họ nhìn thấy mình ở đó: mệt mỏi, yếu đuối, bất lực nhưng vẫn cố gắng chạy về phía trước. Thông điệp “có thể bật khóc, nhưng vẫn có thể trở nên lớn lao” nhanh chóng lan truyền vì nó đáp ứng đúng nhu cầu tâm lý của một thế hệ đang vật lộn với những áp lực khổng lồ.
Nhưng chính vì hấp dẫn, hình ảnh đó cũng dễ bị diễn giải thành một thứ khẩu hiệu chỉ có một chiều: cứ cố lên, cứ chạy tiếp, rồi bạn sẽ thành công. Vấn đề là cuộc sống thật không vận hành đơn giản như một bức tranh truyền cảm hứng. Và “vừa khóc vừa làm” không phải lúc nào cũng là một lựa chọn đáng được tán dương.
Người trẻ: họ không lười, họ đang kiệt sức
Nhiều người thuộc thế hệ trước cho rằng người trẻ bây giờ dễ than vãn, thiếu kiên trì. Nhưng thực tế, hiếm có thế hệ nào vừa phải đối mặt áp lực vật chất, vừa phải gánh theo áp lực tinh thần lớn như hiện tại. Những kỳ vọng về thành công đến sớm, nỗi sợ bị tụt lại, sự so sánh liên tục trên mạng xã hội, cùng một tốc độ sống biến động không ngừng khiến người trẻ rơi vào trạng thái “luôn phải tốt hơn, nhanh hơn, mạnh hơn”. Họ vẫn cố gắng, nhưng sức chịu đựng thì có giới hạn. Và khi mọi người đều nói về cố gắng, thì ít ai nói về sự mệt mỏi.
“Vừa khóc vừa làm” – dũng cảm hay tự ép mình đến kiệt sức?
Trong văn hóa hiện đại, đặc biệt là trên mạng xã hội, kiên trì được thần thánh hóa. Người ta tung hô những câu chuyện vượt khó nhưng quên rằng phía sau đó thường là những tổn thương âm thầm. Khi một hành động được lặp lại đủ nhiều, nó dễ biến thành tiêu chuẩn chung: nếu bạn không thể vừa khóc vừa làm, nghĩa là bạn yếu đuối.
Thế nhưng có những giọt nước mắt không phải của quyết tâm, mà của kiệt quệ; có những bước chạy không phải vì mơ ước, mà vì sợ hãi bị bỏ lại; có những cố gắng không phải vì bản thân, mà vì một hình mẫu được số đông tung hô.
Trong những trường hợp đó, cố gắng không còn là dũng cảm, mà là một dạng áp lực vô hình khiến con người vượt quá giới hạn tự nhiên. Burnout, trầm cảm, mất phương hướng, tất cả đều xuất hiện từ chính những ngày ta nghĩ rằng “không sao, cứ cố thêm chút nữa”.
Một câu hỏi quan trọng: khi nào nên dừng?
Xã hội thích những câu chuyện người mạnh mẽ vượt khó. Ít ai nói về quyền được dừng lại, quyền được thở, quyền được yếu. Hình ảnh chiến mã phi nước đại là đẹp, nhưng nó không thể đại diện cho tất cả. Có những ngày bạn chạy tiếp sẽ mạnh hơn. Nhưng cũng có những ngày nếu bạn không dừng lại, bạn sẽ gục ngã.
Chúng ta lớn lên với niềm tin rằng chỉ có một con đường: nỗ lực không ngừng sẽ đưa bạn đến thành công. Nhưng thực tế, nhiều khi thay đổi hướng đi mới là quyết định sáng suốt nhất; nhiều khi việc nghỉ ngơi không phải để trốn chạy, mà để hồi phục; nhiều khi “tạm dừng” không phải là lùi lại, mà là để nhìn thấy những điều mà khi chạy bạn đã bỏ lỡ.
Dừng lại không mâu thuẫn với kiên trì. Đó chính là một phần của kiên trì.
Có nhất thiết phải trở nên “lớn lao”?
Bạn có thể trở nên lớn lao. Nhưng lớn lao nghĩa là gì? Tại sao chúng ta mặc định rằng chỉ có thành công theo tiêu chuẩn xã hội mới là đáng được nói đến? Có những người trẻ không muốn phi nước đại, không muốn đứng ở đỉnh cao, không muốn trở thành “chiến mã”. Họ chỉ muốn sống tử tế, ổn định, bình yên. Điều này không hề tầm thường. Đó là một dạng trưởng thành khác - lặng lẽ nhưng bền bỉ. Nếu ai cũng phải trở nên xuất sắc, thì sự bình thường trở thành một cái tội. Và điều đó là bất công.
Bạn có nhiều lựa chọn hơn
Nếu bạn muốn chạy tiếp, hãy chạy, dù nước mắt còn vương. Nhưng bạn cũng hoàn toàn có quyền nghỉ ngơi mà không cảm thấy tội lỗi, thay đổi hướng đi mà không bị xem là thất bại, sống chậm mà không thấy mình tụt lại, hoặc từ bỏ một điều khiến bạn kiệt sức mà không sợ bị phán xét.
Sự mạnh mẽ không phải là lúc nào cũng tiến về phía trước. Sự mạnh mẽ đôi khi nằm ở việc dám dừng lại, dám hỏi “tại sao”, và dám chọn điều phù hợp với mình, ngay cả khi thế giới không hiểu.
Chúng ta không phải là cái bóng chiến mã hoàn mỹ dưới ánh đèn của ai đó. Chúng ta là con ngựa nhỏ với đôi mắt ướt, đang học cách tồn tại theo cách của chính mình.
Và đôi khi, bài học quan trọng nhất không phải là “cứ chạy tiếp”, mà là: trong cơn mưa của riêng mình, điều bạn cần không phải là trở nên phi thường, mà là trở nên thật với chính mình.
No comments:
Post a Comment